Infekcja grzybicza pochwy – czym jest i jak jej zapobiegać?

1. Czym jest infekcja grzybicza pochwy?
2. Infekcja grzybicza pochwy - przyczyny
3. Infekcja grzybicza pochwy - objawy
4. Infekcja grzybicza pochwy - jak wygląda?
5. Jak rozpoznać infekcję grzybiczą pochwy? - badania
6. Infekcja grzybicza pochwy - jak leczyć?
7. Nawracająca infekcja grzybicza pochwy - jak zapobiegać?

Infekcja grzybicza pochwy to bardzo uciążliwy problem wielu kobiet na całym świecie. Wywołuje nieprzyjemne objawy i czasem trudno jest się jej pozbyć. Jakie są przyczyny grzybicy pochwy? Jak zapobiegać intymnej infekcji grzybiczej? Wyjaśniamy.

Czym jest infekcja grzybicza pochwy?

Infekcja grzybicza pochwy to zakażenie, za które u 9 na 10 kobiet odpowiada drożdżak Candida albicans [1]. Bytuje on naturalnie w pochwie w niewielkich ilościach, jednak pod wpływem różnorodnych czynników dochodzi do jego nadmiernego rozrostu. Szacuje się, że infekcję grzybiczą pochwy co najmniej raz w swoim życiu przechodzi ok. 70 proc. kobiet [1]. Jest to więc bardzo częsty problem kobiet w praktycznie każdym wieku.

Infekcja grzybicza pochwy – przyczyny

Przyczyn infekcji grzybiczych pochwy jest wiele. Wymienia się wśród nich:

• stany osłabionej odporności, np. infekcje sezonowe, przyjmowanie niektórych leków – (np. glikokortykosteroidów, antybiotyków);
• wahania hormonów występujące np. u kobiet ciężarnych lub po menopauzie;
• nieprawidłową, ubogą w składniki odżywcze dietę;
• niewłaściwą higienę okolic intymnych;
• kontakty seksualne z zakażonym partnerem;
• korzystanie z publicznych toalet, basenów [4].

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że niewielkie ilości drożdżaków wchodzą w skład prawidłowej mikroflory pochwy [1]. Ich rozrost jest jednak blokowany przez obecne w pochwie bakterie, czyli pałeczki kwasu mlekowego.

Powyższe sytuacje sprzyjają zaburzeniom prawidłowego składu mikroflory pochwy. Niedobór pałeczek kwasu mlekowego może prowadzić do nadmiernego wzrostu drożdżaków i wywołania grzybiczej infekcji intymnej [1].

Infekcja grzybicza pochwy – objawy

Kobiety z infekcją grzybiczą pochwy najczęściej skarżą się na:

• ból pochwy i sromu;
• świąd, pieczenie, podrażnienie okolic intymnych;
• zaczerwienienie i obrzęk;
• specyficzne, białe, grudkowate upławy bez intensywnego zapachu;
• ból podczas oddawania moczu;
• dyskomfort lub ból podczas stosunku;
• ból w miednicy mniejszej w przypadku rozprzestrzenienia się zakażenia na macicę czy przydatki [2].

Infekcja grzybicza pochwy – jak wygląda?

Infekcja grzybicza pochwy wygląda nieco inaczej od infekcji o innej etiologii, jednak czasami na pierwszy rzut oka może być trudno je od siebie odróżnić. Infekcjom bakteryjnym  rzadko towarzyszy świąd, pieczenie i zaczerwienienie okolicy pochwy. Różnica widoczna jest przede wszystkim w charakterze upławów.

Jak rozpoznać infekcję grzybiczą pochwy? – badania

Podstawowym badaniem w diagnostyce infekcji jest wykonanie wymazu z pochwy, który przeprowadza lekarz ginekolog [4]. Jest to zupełnie bezbolesne badanie, które polega na pobraniu próbki wydzieliny z pochwy i oglądaniu jej pod mikroskopem przez doświadczonego diagnostę.

Czasami próbkę wydzieliny wysyła się również do laboratorium na posiew, czyli hodowlę obecnych w niej patogenów. Razem oba te badania pozwalają ocenić stan naturalnej flory pochwy oraz pomagają wykryć patogeny odpowiedzialne za uporczywe objawy.

Na co najmniej 72 godziny przed pobraniem wymazu należy powstrzymać się od współżycia i stosowania leków dopochwowych [3]. Nie należy również stosować irygacji pochwy, ponieważ może to zafałszować wyniki badania [3]. W dniu pobrania wymazu należy umyć okolice pochwy zwykłym mydłem, nieprzeznaczonym do higieny intymnej [3].

Wyniki wymazu z pochwy są gotowe zazwyczaj po kilku dniach. Lekarz interpretuje je zazwyczaj na podstawie czterostopniowej skali czystości pochwy i ostatecznie decyduje o tym, jakie leczenie włączyć.

Infekcja grzybicza pochwy – jak leczyć?

Infekcję grzybiczą pochwy leczy się przede wszystkim przy pomocy środków przeciwgrzybiczych. Początkowo uporczywe objawy można leczyć produktami leczniczymi bez recepty na infekcję grzybiczą pochwy. Zawierają one substancje, które są skuteczne przeciwko najczęstszemu gatunkowi grzyba wywołującego grzybicę – Candida albicans. Leki te mają postać kremów, tabletek lub kapsułek dopochwowych.

Takimi produktami są leki marki Gynoxin® w postaci kapsułek dopochwowych – Uno i Optima oraz w postaci kremu dopochwowego Gynoxin® Optima, zawierające grzybobójczy i grzybostatyczny fentikonazol. Gynoxin® Optima to kuracja trzema kapsułkami dopochwowymi, która pozwala pozbyć się infekcji już w trzy dni [7] Podobnych efektów można spodziewać się przy stosowaniu kremu dopochwowego Gynoxin® Optima [9].

Z kolei Gynoxin® Uno to jedna kapsułka dopochwowa do zadań specjalnych, która pozwala uwolnić się od objawów już w jeden dzień [8]. Wszystkie te produkty poradzą sobie zarówno z infekcją grzybiczą, jak i infekcją mieszaną grzybiczo-bakteryjną.

Przed zastosowaniem leku można skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Jeżeli kuracja lekami dostępnymi bez recepty nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, tym bardziej wskazana jest konsultacja u lekarza. Wykona on odpowiednie badania i dobierze odpowiednie leczenie. Być może konieczne będzie oprócz leczenia przeciwgrzybiczego włączenie antybiotykoterapii [4].

Leczenie infekcji grzybiczej pochwy trwa różnie długo. Czasami przy mało nasilonych objawach niektóre leki bez recepty są w stanie pomóc nawet w ciągu 1-3 dni. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy infekcja utrzymuje się dłużej.

Jeżeli objawy nie miną po kuracji lekami bez recepty stosowanej zgodnie z zaleceniami producenta, należy udać się do lekarza. Prawdopodobnie zaleci on inne leczenie, które może trwać dłużej, czasem nawet powyżej 14 dni.

Warto pamiętać, aby w trakcie leczenia grzybiczej infekcji intymnej:

• dbać odpowiednio o higienę okolic intymnych;
• nosić bieliznę zrobioną z naturalnych, oddychających materiałów;
• powstrzymywać się od chodzenia na basen do momentu całkowitego wyleczenia infekcji i ustąpienia objawów;
• starać się nie korzystać z publicznych toalet;
• na czas leczenia zrezygnować ze stosunków płciowych [5].

Jeśli twój partner zacznie odczuwać dolegliwości, które mogą świadczyć o infekcji, powinien udać się do lekarza. Co prawda grzybicza infekcja intymna nie należy do chorób przenoszonych drogą płciową, jednak istnieje ryzyko zakażenia partnera przez uprawiania seksu bez odpowiedniego zabezpieczenia.

Nawracająca infekcja grzybicza pochwy – jak zapobiegać?

Nawracającym infekcjom grzybiczym można zapobiegać, wprowadzając w życie kilka kluczowych zmian. Niestety, bardzo ciężko jest przewidzieć czy dojdzie do nawrotu infekcji, ponieważ wpływa na to bardzo wiele czynników. Nawracającym infekcjom grzybiczym pochwy sprzyja m.in.:

• osłabienie odporności;
• bagatelizowanie zbyt długo objawów zakażenia i nieleczenie grzybiczej infekcji intymnej;
• niedostateczne wyleczenie pierwotnej infekcji lub niewłaściwy wybór leczenia;
• długotrwała antybiotykoterapia;
• niestosowanie probiotyków w trakcie leczenia infekcji antybiotykami;
• zmiany hormonalne w okresie dojrzewania, w ciąży czy w czasie menopauzy;
• cukrzyca;
• nieodpowiednia dieta;
• używanie bielizny zrobionej ze sztucznych, nieoddychających i gromadzących wilgoć materiałów;
• stosowanie do higieny okolic intymnych produktów do tego nieprzystosowanych, które mogą zaburzać prawidłowe pH pochwy i sprzyjać podrażnieniom [5].

Warto więc na co dzień stosować się do kilku prostych zaleceń, które mogą zmniejszyć ryzyko ponownego nawrotu grzybiczej infekcji intymnej. W pierwszej kolejności trzeba zadbać o właściwą dietę — wzbogać ją o źródła błonnika, natomiast staraj się unikać żywności mocno przetworzonej.

Pamiętaj również o właściwej higienie okolic intymnych przy pomocy delikatnych żeli lub płynów. Zaopatrz się w naturalną, oddychającą bieliznę, która odpowiednio odprowadza wilgoć. Ponadto po rozpoczęciu kolejnego leczenia infekcji grzybiczej pochwy stosuj probiotyki dopochwowe, które pomogą odbudować naturalną florę bakteryjną pochwy.

(i), (ii) Artykuł zawiera informacje na temat:

Leków dostępnych bez recepty:
Gynoxin® Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka.
Gynoxin® Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka.
Gynoxin® Optima, 20 mg/g (2%), krem dopochwowy.

Nazwa produktu leczniczego: (A) Gynoxin Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (B) Gynoxin Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Gynoxin Optima, 20 mg/g (2%), krem dopochwowy. Nazwa powszechnie stosowana substancji czynnej: (A, B, C) Azotan fentikonazolu (Fenticonazoli nitras). Dawka substancji czynnej: 1 kapsułka dopochwowa, miękka zawiera: (A) 200 mg azotanu fentikonazolu. (B) 600 mg azotanu fentikonazolu. (C)100 g kremu dopochwowego zawiera 2 g azotanu fentikonazolu.Postać farmaceutyczna: (A, B) Kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Krem dopochwowy. Wskazania do stosowania: (A, B, C)Drożdżyca błon śluzowych narządów płciowych (zapalenie sromu i pochwy, zapalenie pochwy, upławy). Leczenie zakażeń mieszanych pochwy. (B, C) Gynoxin przeznaczony jest do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 16 lat. U kobiet w wieku powyżej 60 lat, Gynoxin można stosować po konsultacji z lekarzem. Podmiot odpowiedzialny: (A, B, C) Recordati Industria Chimica e Farmaceutica S.p.A., Via Civitali 1, 20148 Mediolan, Włochy.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Źródła:

1. Jeanmonod R., Venu Chippa, Jeanmonod D., Vaginal Candidiasis [na:] „Nih.gov”, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459317/, 3 lutego 2024 r., dostęp 2 maja 2024 r.
2. CDC, Vaginal Candidiasis [na:] „Centers for Disease Control and Prevention”, https://www.cdc.gov/fungal/diseases/candidiasis/genital/index.html, 13 lipca 2022 r., dostęp 2 maja 2024 r.
3. Clinic C., Bacterial Vaginosis Test: How It’s Done & Results [na:] „Cleveland Clinic”, https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/22123-bacterial-vaginosis-test, 2021 r., dostęp 2 maja 2024 r.
4. Yeast infection (vaginal) – Symptoms and causes [na:] „Mayo Clinic”, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/symptoms-causes/syc-20378999, 2023 r., dostęp 2 maja 2024 r.
5. Clinic C., Vaginal Yeast Infection: Causes, Symptoms & Treatment [na:] „Cleveland Clinic”, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/5019-vaginal-yeast-infection, 2022 r., dostęp 2 maja 2024 r.
6. Clinic C., Bacterial Vaginosis (BV): Causes, Symptoms & Treatment [na:] „Cleveland Clinic”, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/3963-bacterial-vaginosis, 2023 r., dostęp 6 maja 2024 r.
7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Gynoxin® Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. Data zatwierdzenia: 09/2020. Odnosi się wyłącznie do czasu stosowania leku. Dotyczy leczenia drożdżycy i zakażeń mieszanych pochwy.
8. Charakterystyka Produktu Leczniczego Gynoxin® Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. Odnosi się wyłącznie do czasu stosowania leku. Data zatwierdzenia: 09/2020. Dotyczy leczenia drożdżycy i zakażeń mieszanych pochwy.
9. Charakterystyka Produktu Leczniczego Gynoxin® Optima krem dopochwowy, 20 mg/g. Data zatwierdzenia: 06/2021. Odnosi się wyłącznie do czasu stosowania leku w najkrótszym schemacie terapeutycznym zgodnym z ulotką dla pacjentki. Dotyczy leczenia drożdżycy i zakażeń mieszanych pochwy.

PL-GYNOX-0019