- Czym jest wymaz z pochwy?
- Co to jest posiew w kierunku GBS?
- Przygotowanie do pobrania wymazu z pochwy
- Posiew z pochwy – jak przebiega takie badanie?
- Kiedy warto wykonać posiew z pochwy?
- Jak interpretuje się wyniki posiewu z pochwy?
- Stopnie czystości pochwy
- Pierwszy stopień czystości
- Drugi stopień czystości
- Trzeci stopień czystości
- Czwarty stopień czystości
- Zerowy stopień czystości
- Jak utrzymać odpowiednią czystość pochwy?
Infekcje intymne pochwy to bardzo powszechny problem kobiet w praktycznie każdym wieku. Ich diagnostyka jest prosta, szybka i pomaga indywidualnie dobrać jak najlepsze leczenie. Podstawowym badaniem, wykonywanym przy podejrzeniu infekcji okolic intymnych, jest wymaz z pochwy. Na czym polega to badanie? Czy przed wykonaniem posiewu z pochwy trzeba się specjalnie przygotowywać? Wyjaśniamy.
Czym jest wymaz z pochwy?
Wymaz z pochwy jest szybkim, prostym i całkowicie bezbolesnym badaniem, które wykonuje się przy podejrzeniu infekcji intymnych pochwy. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie zakażeń spowodowanych bakteriami, pierwotniakami i drożdżakami [1].
Posiewem z pochwy bada się również kobiety ciężarne w kierunku infekcji pochwy, które nieleczone mogą negatywnie wpływać na przebieg ciąży i rozwój płodu. To badanie skutecznie wykrywa również infekcję paciorkowcami GBS, których obecność w drogach rodnych może być przyczyną ciężkiego zakażenia u nowonarodzonego dziecka.
Co to jest posiew w kierunku GBS?
Posiew GBS to badanie bardzo zbliżone swoim przebiegiem do tradycyjnego wymazu z pochwy. Główną różnicą jest to, że wykonuje się go konkretne w celu potwierdzenia lub wykluczenia obecności Gram-dodatnich bakterii beta-hemolizujących, których głównym przedstawicielem jest Streptococcus agalactiae [2].
Badanie to powinna wykonać każda ciężarna kobieta między 35 a 37 tygodniem ciąży. Dlaczego wykrywa się właśnie tę bakterię? Infekcja Streptococcus agalactiae u nowo narodzonego dziecka może mieć bardzo ciężki przebieg, włącznie z sepsą i zgonem [2]. Dziecko zostaje zainfekowane najczęściej w trakcie porodu drogami natury, jeśli matka jest nosicielką tego patogenu.
Właśnie dlatego przed porodem wykonuje się wymaz GBS z pochwy, aby w razie wykrycia tej bakterii móc włączyć w trakcie porodu leczenie antybiotykami, które jest skutecznym sposobem zapobiegania zakażenia GBS u noworodków.
Przygotowanie do pobrania wymazu z pochwy
Badanie wymazu z pochwy wymaga od pacjentki odpowiedniego przygotowania. Na 3 dni przed badaniem zaleca się:
- powstrzymanie od współżycia płciowego;
- niestosowanie irygacji dopochwowych, które mogą wypłukać obecne na błonie śluzowej bakterie;
- niestosowanie leków dopochwowych i wyrobów medycznych (np. kremów, globulek), ponieważ mogą one zaburzyć wynik badania.
W dniu poprzedzającym badanie warto również powstrzymać się od stosowania płynów do higieny intymnej oraz wszelkich innych środków myjących mogących zawierać środki antyseptyczne. Zamiast tego zewnętrzne narządy płciowe należy umyć tradycyjnym mydłem z wodą.
Przy zapisywaniu się na wymaz pochwy warto pamiętać, że materiału nie można pobrać w trakcie miesiączki.
Posiew z pochwy – jak przebiega takie badanie?
Badanie bakteriologiczne pochwy przeprowadzane jest w gabinecie ginekologicznym i jest ono całkowicie niebolesne. Lekarz na początku poprosi cię, abyś usiadła na fotelu ginekologicznym i w miarę możliwości się rozluźniła. Ginekolog następnie pobierze materiał z pochwy przy pomocy specjalnego patyczka zakończonego watą, tak zwanej wymazówki. Na tym etapie możesz czuć dotyk wymazówki na ścianach pochwy, jednak nie jest to niekomfortowe czy bolesne.
Wymazówka wraz z materiałem jest następnie odpowiednio zabezpieczona i wysłana do laboratorium. Tam diagnosta laboratoryjny robi posiew, to znaczy przenosi pobrany z pochwy materiał na specjalne podłoże i w ciągu kolejnych kilku dni obserwuje, jakie organizmy na nim wyrosną.
Po uzyskaniu posiewu i identyfikacji patogenów diagnosta wykonuje tzw. antybiogram pochwy. Jest to końcowy efekt i podsumowanie badania, zawierające listę wykrytych patogenów oraz zestawienie, na które antybiotyki są one wrażliwe, a na które oporne.
Kiedy warto wykonać posiew z pochwy?
Wymaz z pochwy powinny wykonać wszystkie kobiety, którym dokuczają objawy, mogące wskazywać na obecność infekcji intymnej. Są to przede wszystkim:
- nawracające upławy, szczególnie gdy mają przykry zapach lub nietypowy kolor;
- świąd w okolicy przedsionka pochwy;
- ból w okolicy krocza i pochwy podczas stosunku;
- niedostateczna higiena po stosunkach seksualnych [1].
Badanie wymazu z pochwy jest wskazane również jako profilaktyka infekcji przenoszonych drogą płciową u wszystkich kobiet z historią niebezpiecznych kontaktów seksualnych (np. seks bez zabezpieczenia, liczni partnerzy seksualni w wywiadzie) [1].
Wymaz z pochwy wykonywany jest z zachowaniem dyskrecji i szacunku wobec pacjenta. Jest to procedura szybka, bezbolesna, którą również mogą wykonywać wykwalifikowane położne.
Jak interpretuje się wyniki posiewu z pochwy?
Interpretacja wyniku wymazu z pochwy polega na właściwym odczytaniu rodzaju wyhodowanych organizmów oraz dobrania na tej podstawie odpowiedniego leczenia. Jak już wcześniej wspomniano, najczęściej do wyniku badania dołączona jest informacja odnośnie stopnia wrażliwości wyhodowanego patogenu na poszczególne grupy antybiotyków. Lekarz na tej podstawie jest w stanie dobrać najbardziej skuteczne leczenie.
Stopnie czystości pochwy
Aby ułatwić dobieranie odpowiedniego leczenia i interpretację wyników wymazów, wprowadzono klasyfikację tzw. stopni czystości pochwy. Wyróżnia się w sumie 5 stopni, a oprócz nich kilka stopni pośrednich.
Pierwszy stopień czystości
U kobiet z pierwszym stopniem czystości w rozmazie obecne są wyłącznie pałeczki kwasu mlekowego, czyli bakterie wchodzące w skład naturalnej flory bakteryjnej pochwy. Świadczy on również o tym, że w rozmazie nie wykryto leukocytów ani patogennych drobnoustrojów (np. grzybów, pierwotniaków, bakterii).
Drugi stopień czystości
Drugi stopień czystości pochwy świadczy o tym, że w rozmazie wykryto pojedyncze bakterie lub inne drobnoustroje patogenne. Wciąż zdecydowanie dominują symbiotyczne pałeczki kwasu mlekowego. W wymazie obecnie były również pojedyncze krwinki białe (leukocyty).
Trzeci stopień czystości
Taki wynik wymazu z pochwy świadczy o tym, że w rozmazie dominują bakterie patogenne lub inne drobnoustroje. Pałeczki kwasu mlekowego występują sporadycznie, obecne są również leukocyty.
Czwarty stopień czystości
W wymazie z pochwy o czwartym stopniu czystości całość pola widzenia w mikroskopie pokrywają drobnoustroje, często kilku gatunków. Leukocyty są bardzo liczne lub nie widać ich wcale.
Zerowy stopień czystości
W wymazach z pochwy wyróżnia się również stopień zerowy. Jest to sytuacja, gdy nie jest możliwe uwidocznienie jakichkolwiek bakterii w wymazie. Sytuacja taka zdarza się u kobiet, które np. stosują niezalecane obecnie irygacje pochwy lub przebyły antybiotykoterapię.
Jest to stan pośredni jeśli chodzi o zdrowie pochwy. Z jednej strony brak patogennych szczepów bakterii świadczy o braku infekcji. Jednak jednocześnie pochwa pozbawiona jest naturalnej ochronnej flory bakteryjnej, przez co jest na tę infekcję zdecydowanie bardziej narażona.
Jak utrzymać odpowiednią czystość pochwy?
Nadmiernej kolonizacji pochwy przez nieprzyjazne bakterie można zapobiegać, dbając na co dzień o odpowiednią higienę okolic intymnych. Mowa tu przede wszystkim o korzystaniu ze specjalnych płynów do pielęgnacji tych okolic, najlepiej takich, które zawierają w składzie kwas mlekowy. Utrzymują one odpowiednie pH pochwy i dbają o odpowiednie nawilżenie jej błony śluzowej.
Na rynku dostępne są również specjalne preparaty (kremy, globulki dopochwowe), które pomagają utrzymać biocenozę pochwy w stanie równowagi. Jednym z takich produktów jest wyrób medyczny Gynoxin® Protect, który dzięki zawartości czterech tyndalizowanych szczepów bakterii kwasu mlekowego, ekstraktowi z nagietka, kwasu mlekowego oraz witaminy A i E pomaga utrzymać prawidłowe pH pochwy. Wspomoże również odbudowę prawidłowej flory bakteryjnej po leczeniu infekcji pochwy.
Artykuł zawiera informacje na temat:
Wyrobu medycznego – Gynoxin® Protect
Gynoxin Protect, 10 globulek dopochwowych. Zastosowanie: wspomaganie procesu leczenia objawów związanych z zapaleniem sromu i pochwy różnego pochodzenia.
Ochrona błony śluzowej pochwy przed namnażaniem chorobotwórczych mikroorganizmów, przywracanie prawidłowego pH pochwy i łagodzenie objawów, w tym świądu.
Producent: Logus Pharma S.r.l Autoryzowany przedstawiciel: Erbozeta Austria GmbH
Importer/Podmiot prowadzący reklamę: Recordati Polska sp. z o.o.
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.
Bibliografia:
- World, Bacterial vaginosis [na:] „Who.int”, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/bacterial-vaginosis, 16 sierpnia 2023 r., dostęp 16 kwietnia 2024 r.
- Group B Strep: Fast Facts and Statistics [na:] https://www.cdc.gov/groupbstrep/about/fast-facts.html, 2024 r., dostęp 16 kwietnia 2024 r.
PL-GYNOX-0020
