- Zielone upławy – skąd się biorą? Najczęstsze przyczyny
- Zakażenia pierwotniakowe
- Zakażenia bakteryjne
- Zanikowe zapalenie pochwy
- Nadżerka szyjki macicy
- Zielone upławy u kobiet w ciąży
- Zielone upławy – diagnostyka
- Jak leczyć zielone upławy?
- Profilaktyka zakażeń pochwy
Zielona wydzielina z pochwy, znana również jako zielone upławy, może być powodem do niepokoju i często wskazuje na infekcję. Chociaż zmiana koloru wydzieliny może być zaskakująca, nie zawsze oznacza poważną chorobę. Jednak, by uniknąć komplikacji, ważne jest, aby zrozumieć przyczyny tego problemu i wiedzieć, kiedy należy szukać pomocy medycznej. Co powoduje zielone upławy, jakie są ich najczęstsze przyczyny, jak je diagnozować i leczyć? Zrozumienie przyczyn i objawów może pomóc w szybkim podjęciu odpowiednich działań.
Zielone upławy – skąd się biorą? Najczęstsze przyczyny
Zielone upławy najczęściej są wynikiem infekcji[1]. Ich pojawienie się może być sygnałem, że w organizmie występuje stan zapalny lub zakażenie patogenem, które może wymagać interwencji medycznej. Warto zatem poznać dokładne przyczyny tego zjawiska, aby skutecznie leczyć infekcję i uniknąć powikłań.
Zakażenia pierwotniakowe
Zakażenia pierwotniakami [2], w tym najczęściej rzęsistkowicą (rzęsistkowe zapalenie pochwy), są jedną z głównych przyczyn zielonych upławów. Rzęsistkowica jest wywoływana przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis, który jest przenoszony drogą płciową. Zakażenie objawia się zielonkawą, pienistą wydzieliną z pochwy, która może być wodnista lub grudkowata, a często ma nieprzyjemny, rybny zapach.
Objawy mogą obejmować również świąd, pieczenie, a także ból podczas stosunków płciowych. Rzęsistkowica jest stosunkowo łatwa do zdiagnozowania przy pomocy testów mikroskopowych, testów PCR lub posiewów.
Zakażenia bakteryjne
Bakteryjne zapalenie pochwy (BV) [3] jest jedną z najczęstszych przyczyn zielonych upławów u kobiet w wieku rozrodczym. W wyniku tego schorzenia dochodzi do zaburzeń równowagi mikroflory pochwy, gdzie zmniejsza się liczba dobroczynnych bakterii, takich jak Lactobacillus, a wzrasta liczba patogenów, takich jak Gardnerella vaginalis. Zielona, wodnista wydzielina, często o charakterystycznym zapachu rybim, jest głównym objawem BV. Dodatkowo może występować uczucie pieczenia, świąd oraz dyskomfort podczas stosunków.
Zakażenia mieszane (grzybiczo-bakteryjne) również mogą manifestować się zielonymi upławami. Są to infekcje spowodowane przez jednoczesne działanie dwóch rodzajów patogenów: bakterii i grzybów. W takim przypadku zarówno bakterie, jak i grzyby, współistnieją w obrębie tego samego miejsca infekcji, co może utrudniać leczenie.
Warto pamiętać, że nieleczone bakteryjne lub grzybiczo-bakteryjne zapalenie pochwy może prowadzić do powikłań, takich jak zapalenie miednicy małej czy zwiększone ryzyko zakażeń dróg moczowych.
Zanikowe zapalenie pochwy
Zanikowe zapalenie pochwy[4], znane również jako atrofia pochwy, jest schorzeniem, które występuje głównie u kobiet po menopauzie, kiedy poziom estrogenów w organizmie spada. Utrata estrogenów powoduje osłabienie błony śluzowej pochwy, co prowadzi do suchości, podrażnień oraz łatwiejszego występowania infekcji. Zmniejszona elastyczność pochwy i wrażliwość na mikroorganizmy może skutkować wydzieliną, która z czasem może stać się zielona, szczególnie jeśli dojdzie do wtórnych infekcji.
Objawy zanikowego zapalenia pochwy obejmują pieczenie, ból podczas stosunku oraz częstsze infekcje dróg moczowych. Leczenie polega na stosowaniu estrogenów, zarówno miejscowo (w postaci globulek lub kremów), jak i ogólnoustrojowo.
Nadżerka szyjki macicy
Nadżerka szyjki macicy to zmiana, która może prowadzić do wystąpienia zielonych upławów[5]. Jest to stan zapalny, który najczęściej rozwija się na szyjce macicy w wyniku infekcji wirusowych (np. wirus HPV), urazów mechanicznych lub chronicznych stanów zapalnych. Objawy nadżerki to ból w dolnej części brzucha, bolesne stosunki płciowe oraz nietypowe upławy, które mogą być zielonkawe lub żółte, w zależności od obecności infekcji bakteryjnej.
Nadżerka może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych, dlatego ważne jest szybkie jej wykrycie i leczenie. Zwykle diagnostyka nadżerki wymaga badania cytologicznego i kolposkopowego. Leczenie polega na usunięciu zmienionych tkanek, zazwyczaj za pomocą krioterapii lub elektrokoagulacji.
Zielone upławy u kobiet w ciąży
Zielone upławy w czasie ciąży mogą być szczególnie niepokojące, ponieważ mogą wskazywać na infekcję, która ma potencjał wpłynąć na zdrowie matki i dziecka. Infekcje bakteryjne i pierwotniakowe, takie jak rzęsistkowica, są szczególnie groźne w ciąży, ponieważ mogą prowadzić do przedwczesnego porodu, zakażenia noworodka lub poronienia. Dodatkowo, infekcje dróg moczowych, które mogą wystąpić w wyniku infekcji bakteryjnych, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia kobiety ciężarnej. Dlatego niezwykle ważne jest, aby każda kobieta w ciąży, która zauważy zielone upławy, niezwłocznie skonsultowała się z lekarzem[6].
Zielone upławy – diagnostyka
Diagnostyka zielonych upławów jest kluczowa, aby skutecznie zidentyfikować ich przyczynę i wdrożyć odpowiednie leczenie. Proces diagnostyczny obejmuje zwykle badanie fizykalne, wywiad medyczny, a także badania laboratoryjne, takie jak posiewy, testy PCR, mikroskopia oraz ocena pH pochwy. Testy PCR mogą wykrywać obecność patogenów, takich jak bakterie, pierwotniaki czy grzyby, a mikroskopia pozwala na identyfikację charakterystyki wydzieliny. W zależności od wyników badań lekarz dobiera odpowiednią metodę leczenia.
Jak leczyć zielone upławy?
Leczenie zielonych upławów zależy od zdiagnozowanej przyczyny. W przypadku zakażeń bakteryjnych leczenie opiera się na antybiotykoterapii, najczęściej metronidazolem lub klindamycyną. W infekcji pierwotniakowej, jak np. rzęsistkowica, stosuje się metronidazol lub tinidazol. Leczenie grzybicy może obejmować leki przeciwgrzybicze, takie jak fentikonazol, klotrimazol lub flukonazol. Ponadto kobieta powinna przestrzegać zasad higieny intymnej, stosować środki nawilżające, a także unikać samodzielnego leczenia, które może prowadzić do opóźnienia właściwego rozpoznania i pogłębienia infekcji.
Należy także pamiętać, że niektóre preparaty dostępne bez recepty mogą jedynie łagodzić objawy, ale nie eliminują przyczyny infekcji. W każdym przypadku, szczególnie w przypadku ciąży, zaleca się skonsultowanie się z ginekologiem, który dobierze odpowiednią metodę leczenia.
Warto również pamiętać, że niektóre infekcje mogą wymagać leczenia partnera seksualnego, aby zapobiec nawrotom choroby i zapewnić pełne wyleczenie. Często niewłaściwe lub zbyt krótkie leczenie może prowadzić do ponownych infekcji, a także do wytworzenia oporności na stosowane leki. Dlatego tak istotne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza i ukończenie pełnej kuracji, nawet jeśli objawy ustąpią przedwcześnie.
Profilaktyka zakażeń pochwy
Dla ograniczenia ryzyka wystąpienia dolegliwości warto wprowadzić pewne zasady profilaktyczne, których stosowanie pozwoli uniknąć występowania upławów, nie tylko koloru zielonego.
Do zasad tych należą:
- Zachowanie odpowiedniej higieny intymnej – unikanie stosowania zapachowych środków higienicznych, które mogą podrażniać delikatną florę bakteryjną pochwy. Należy używać łagodnych środków myjących.
- Regularne badania ginekologiczne – wizyty u ginekologa co najmniej raz w roku pozwalają wykryć infekcje we wczesnym stadium.
- Unikanie przypadkowych kontaktów seksualnych – stosowanie zabezpieczeń w postaci prezerwatyw może pomóc zmniejszyć ryzyko przenoszenia infekcji, szczególnie tych wywołanych przez bakterie, wirusy i pierwotniaki.
- Stosowanie probiotyków – stosowanie preparatów zawierających Lactobacillus może pomóc w odbudowie naturalnej mikroflory pochwy, która stanowi barierę przed infekcjami.
Zielone upławy to problem, który może wynikać z różnych przyczyn. Choć mogą być niepokojące, ważne jest, by nie panikować, ale zamiast tego udać się do lekarza, który po przeprowadzeniu odpowiednich badań postawi diagnozę i dobierze właściwą metodę leczenia.
Pamiętajmy, że odpowiednia higiena intymna, regularne badania ginekologiczne oraz unikanie ryzykownych zachowań seksualnych mogą pomóc w zapobieganiu wielu infekcjom i problemom zdrowotnym, w tym zielonym upławom.
(i), (ii) Artykuł zawiera informacje na temat:
● Leków dostępnych bez recepty:
Nazwa produktu leczniczego: (A) Gynoxin Optima, 200 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (B) Gynoxin Uno, 600 mg, kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Gynoxin Optima, 20 mg/g (2%), krem dopochwowy. Nazwa powszechnie stosowana substancji czynnej: (A, B, C) Azotan fentikonazolu (Fenticonazoli nitras). Dawka substancji czynnej: 1 kapsułka dopochwowa, miękka zawiera: (A) 200 mg azotanu fentikonazolu. (B) 600 mg azotanu fentikonazolu. (C) 100 g kremu dopochwowego zawiera 2 g azotanu fentikonazolu. Postać farmaceutyczna: (A, B) Kapsułka dopochwowa, miękka. (C) Krem dopochwowy. Wskazania do stosowania: (A, B, C) Drożdżyca błon śluzowych narządów płciowych (zapalenie sromu i pochwy, zapalenie pochwy, upławy). Leczenie zakażeń mieszanych pochwy. (A, B, C) Gynoxin przeznaczony jest do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 16 lat. U kobiet w wieku powyżej 60 lat, Gynoxin można stosować po konsultacji z lekarzem. Podmiot odpowiedzialny: (A, B, C) Recordati Industria Chimica e Farmaceutica S.p.A., Via Civitali 1, 20148 Mediolan, Włochy.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
PL-GYNOX-0163
Bibliografia:
- https://www.tuasaude.com/en/greenish-vaginal-discharge/
- Rodríguez-Morales, A.J., et al. „Clinical diagnosis and treatment of trichomoniasis in women.” Journal of Infectious Diseases and Therapy, 2019.
- Nardone, A., et al. „The role of bacterial vaginosis in the pathogenesis of gynecological infections.” Journal of Obstetrics and Gynaecology, 2021.
- Santoro, N., et al. „Management of vaginal atrophy in postmenopausal women.” Maturitas, 2020.
- Smith, J., et al. „Colposcopy and management of cervical lesions.” The Lancet, 2021.
- Tolan, S., et al. „Infections during pregnancy: diagnostic and treatment approaches.” Journal of Clinical Obstetrics and Gynecology, 2019.
